Trực giác – thường không đáng tin xem như thần bí. Nhiều nghiên cứu cho biết kết hợp trực giác cùng tư duy phân tích giúp ta có lựa chọn tốt hơn, nhanh hơn và chính xác hơn, cũng cố tự tin vào lựa chọn thay vì chỉ dựa vào suy luận thiếu rõ ràng. Nó càng đúng khi ta suy nghĩ quá nhiều hay không có một lựa chọn chính xác rõ ràng nào.
Hải quân Mỹ đã đang đầu tư để giúp thủy thủ và lính thủy rèn luyện giác quan thứ sáu của họ, chính xác là vì trực giác có thể thay thế trí tuệ trong những tình huống nguy hiểm như chiến trường.
Khoa học đằng sau trực giác.
Các nhà khoa học gọi dạ dày là “bộ não thứ hai” là có nguyên nhân. Mạng lưới thần kinh hàng 100 triệu tế bào thần kinh nằm dọc toàn bộ hệ tiêu hóa. Nó nhiều hơn số lượng tế bào thần kinh được tìm thấy trong tủy sống, nó cho thấy khả năng xử lý lớn đáng kinh ngạc của ruột.
Khi tiếp cận một lựa chọn bằng trực giác, não hoạt động cùng với ruột để nhanh chóng đánh giá tất cả ký ức, kiến thức đã trải nghiệm, nhu cầu cá nhân và sở thích, sau đó đưa ra lựa chọn phù hợp trong bối cảnh đó. Theo cách này, trực giác là một dạng dữ liệu cảm xúc và kinh nghiệm quang trọng.
Khi không sử dụng trực giác một cách có ý thức, ta vẫn có thể nhận được lợi ích từ nó mỗi ngày. Mọi người đều biết cảm giác như có gì đó trong bụng khi bạn cân nhắc một lựa chọn. Ví dụ: Việc “đọc” báo cáo trực tiếp cho phép bạn biết khi nào họ mất động lực và thực hiện các bước để giữ lại họ. Tương tự như vậy, việc “kiểm tra trực quan” thiết kế sản phẩm có thể giúp quá trình sáng tạo của bạn đi đúng hướng.
Khác nhau trực giác & sợ hãi.
Sợ hãi thường đi kèm với cảm giác cơ thể bị co thắt hoặc giảm thiểu. Cảm thấy căng thẳng, hoảng loạn hoặc tuyệt vọng. Sợ hãi thúc đẩy, ép buộc thứ gì đấy hoặc chọn một phương án vì muốn tránh một mối đe dọa cho bản thân như từ chối hoặc hình phạt. Sợ hãi cũng có xu hướng bị chi phối bởi những suy nghĩ tự phê bình, thôi thúc ta phải che giấu, tuân thủ hoặc thỏa hiệp với bản thân.
Còn, trực giác có sức hút, như thể sự lựa chọn của ta đang hướng bản thân đến lợi ích tốt nhất, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải theo đuổi rủi ro hoặc di chuyển chậm hơn những người khác. Điều này thường đi kèm với cảm giác phấn khích và mong chờ hoặc cảm giác thoải mái và hài lòng. Về mặt thể chất, trực giác có xu hướng khiến cơ thể ta thư giãn. Với trực giác, tiếng nói bên trong của bản thân có căn cứ và khôn ngoan hơn.
Trực giác trong cuộc sống
Người nhạy cảm thường trực giác mạnh mẽ hơn, góp phần nhận thức, xử lý và tổng hợp thông tin sâu sắc hơn, bao gồm cả dữ liệu về thế giới cảm xúc của người khác. Trực giác phát triển cao hơn vì ta liên tục bổ sung dữ liệu mới vào kho kiến thức về thế giới và bản thân. Vấn đề chính có lẽ ta chưa biết sử dụng nguồn sức mạnh này. Cách để bắt đầu sử dụng trực giác như một công cụ ra quyết định hữu ích.
Bắt đầu từ các quyết định nhỏ.
Thử chọn một bộ trang phục phù hợp mà bản thân, không cần cân nhắc quá nhiều.
Thử giơ tay và phát biểu trong cuộc họp mà không cần kiểm duyệt bản thân.
Thực hiện các hành động nhanh chóng, quyết đoán với những hậu quả nhỏ giúp ta thoải mái sử dụng trực giác.
Bắt đầu từ việc nhỏ giúp ta giảm bớt cảm giác choáng ngợp và có thể dần dần tiến tới những quyết định lớn hơn, áp lực cao hơn với sự tự tin cao hơn. Cách tiếp cận này có hiệu quả vì nó xây dựng khả năng chịu đựng đau khổ hoặc khả năng điều chỉnh cảm xúc của bản thân khi đối mặt với sự khó chịu.
Thử các lựa chọn của bản thân.
Mới bắt đầu, các lựa chọn có thể không đến với ta một cách nhanh chóng. Thay vì suy nghĩ nhiều , thử nhập vai.
Trong hai đến ba ngày, hãy hành động như thể ta đã chọn Lựa chọn A, chẳng hạn như một cơ hội trong một ngành mới. Quan sát cách bạn suy nghĩ và cảm nhận. Sau đó, trong hai đến ba ngày nữa, hãy thử Phương án B, chẳng hạn như tiếp tục con đường sự nghiệp hiện tại.
Đến kết thúc, ghi lại phản ứng của bản thân. Việc mô phỏng kết quả có thể cho ta biết nhiều điều về kết quả mà ta thực sự mong muốn và quyết định nào là tốt nhất cho bản thân. Ta cũng có thể thử tung đồng xu và xem bản thân cảm thấy thế nào về câu trả lời. Nếu đầu có nghĩa là từ chối một vấn đề lớn, ta có cảm thấy vui mừng và nhẹ nhõm không? Hay lo lắng và sợ hãi?
Thử bài kiểm tra phán đoán nhanh.
Dựa vào khả năng nhận thức nhanh hoặc cắt lát mỏng , có thể cho phép bộ não của ta đưa ra quyết định mà không cần suy nghĩ quá nhiều và giúp củng cố niềm tin vào trực giác.
Thử điều này với “bài kiểm tra đánh giá nhanh”. Viết một câu hỏi như “Việc được thăng chức có làm tôi hạnh phúc không?” Liệt kê có hoặc không bên dưới câu hỏi. Để lại một cây bút gần đó. Sau vài giờ, quay lại bài báo và khoanh tròn câu trả lời của bạn ngay lập tức. Đó có thể không phải là câu trả lời bạn thích, đặc biệt nếu câu hỏi lớn, nhưng rất có thể bạn đã buộc mình phải trả lời một cách trung thực.
Dựa vào giá trị của bản thân.
Giá trị cốt lõi của bản thân đại diện cho những gì ý nghĩa nhất đối với ta. Ví dụ bao gồm tự do, đa dạng, ổn định, gia đình hoặc bình tĩnh. Giả sử ta đang cảm thấy kích động sau một ngày dài làm việc khi không có việc gì như ý muốn. Giá trị cốt lõi của ta có thể giúp bạn xác định nguồn gốc của sự thất vọng và hiểu nó rõ ràng hơn. Ví dụ, có lẽ bạn coi trọng sự trung thực và điều gây căng thẳng là bản thân không chia sẻ cảm xúc thật của ta về một vấn đề quan trọng. Bằng cách sử dụng các giá trị của bản thân, ta có thể kiểm tra để tìm ra điều gì khiến nội bộ cảm thấy khó chịu và có được quan điểm về tình huống này.
Nay hãy dành chút thời gian để suy ngẫm xem một đến ba giá trị hàng đầu của bản thân có thể là gì. Lần tới khi ta thấy mình gặp khó khăn khi đưa ra quyết định, hãy tự hỏi bản thân, “hành động hoặc quyết định nào đưa ta đến gần hơn với những giá trị cốt lõi đó?” Đi vào bên trong có thể giúp giải tỏa căng thẳng nội tâm dẫn đến vòng lặp tinh thần.
Sau cùng, trực giác không thể phát triển trong môi trường bận rộn và căng thẳng. Bộ não cần không gian lang thang và tạo ra các kết nối. Mặc dù không hoàn hảo nhưng trực giác là một công cụ đưa ra quyết định. Thử các chiến lược trên và có thể bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy rằng trực giác là một công cụ ra quyết định mạnh mẽ hơn những gì ta có thể biết.
Nguồn: hbr.org